Ucieczka do Egiptu, Fresk, XIII w., Giotto di Bondone, Bazylika św. Franciszka, Asyż, Włochy.

Gdy oni odjechali, oto anioł Pański ukazał się Józefowi we śnie i rzekł: «Wstań, weź Dziecię i Jego Matkę i uchodź do Egiptu; pozostań tam, aż ci powiem; bo Herod będzie szukał Dziecięcia, aby Je zgładzić». On wstał, wziął w nocy Dziecię i Jego Matkę i udał się do Egiptu; tam pozostał aż do śmierci Heroda. Tak miało się spełnić słowo, które Pan powiedział przez Proroka: Z Egiptu wezwałem Syna mego. (Mt 2, 13-15)

Po zakończeniu opowiadania o mędrcach jako protagonista wydarzeń na pierwszym planie pojawia się z powrotem święty Józef, który jednak przystępuje do dzieła nie z własnej inicjatywy, lecz stosując się do poleceń, jakie ponownie otrzymuje we śnie od anioła Bożego. Nakazano mu szybko wstać, wziąć Dziecko i Jego Matkę, ujść do Egiptu i tam pozostać aż do otrzymania nowego polecenia, „bo Herod będzie szukał Dziecięcia, aby Je zgładzić” (Mt 2, 13).

Z zupełnie innej perspektywy także Mateusz nawiązał do historii Mojżesza, ażeby na jej podstawie znaleźć interpretację całego tego wydarzenia. Klucz do zrozumienia widzi w słowach proroka: „Syna swego wezwałem z Egiptu” (Oz 11, 1).  Ozeasz opowiada historię Izraela jako historię miłości Boga i Jego ludu. Relacja Boga do Izraela jest ukazywana nie za pomocą obrazu miłości oblubieńczej, lecz obrazu miłości rodzicielskiej: „Dlatego Izrael otrzymuje też tytuł «Syna» […] w znaczeniu synostwa przybranego. Podstawowym aktem ojcowskiej miłości jest wyzwolenie syna z Egiptu” (Deissler 1981: 50). Według Mateusza prorok mówi tutaj o Chrystusie: On jest p r a w d z i w y m Synem. Jego kocha Ojciec i Jego wzywa z Egiptu.

Przez ucieczkę do Egiptu i przez swój powrót do Ziemi Obiecanej Jezus dokonuje definitywnego exodusu. On jest prawdziwym Synem. On nie oddali się od Ojca. On wraca do domu i do domu prowadzi. Jest zawsze w drodze do Boga i przez to z obczyzny prowadzi do „ojczyzny”, do tego, co właściwe i własne. Jezus, Syn prawdziwy, w sensie bardzo głębokim sam udał się na „wygnanie”, ażeby wszystkich nas sprowadzić z obczyzny do domu.

BENEDYKT XVI (2012). Jezus z Nazaretu. Dzieciństwo, Kraków: Wydawnictwo Znak